Selen – kluczowy minerał w walce z rakiem.

Selen, silny przeciwutleniacz, wspiera ochronę komórek przed uszkodzeniami. Dowiedz się, jak czerpać korzyści z tego niezwykłego pierwiastka.

Selen – minerał, który ma ogromny wpływ na Twoje zdrowie.

Selen jest minerałem śladowym, który pełni istotną rolę w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym oraz wspiera różne funkcje organizmu, w tym układ odpornościowy i naprawę DNA. Badania wykazują, że wyższe spożycie selenu może wiązać się z obniżonym ryzykiem niektórych rodzajów nowotworów, takich jak rak prostaty, piersi, płuc czy jelita grubego, głównie dzięki jego właściwościom antyoksydacyjnym i zdolności do zmniejszania uszkodzeń DNA.

Istnieją również dowody sugerujące, że odpowiednia ilość selenu w organizmie może zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka, na przykład o 22% w przypadku raka prostaty.

Zalecane dzienne spożycie

Dla dorosłych mężczyzn i kobiet, zalecane dzienne spożycie selenu wynosi 55 mikrogramów (µg). Dla kobiet w ciąży lub karmiących nie ma potrzeby zmiany tej dawki.

Suplementacja powinna być jednak rozważana z ostrożnością, zwłaszcza w przypadku osób z chorobami autoimmunologicznymi, ponieważ nadmiar selenu może nasilać objawy takich schorzeń.

. Objawy niedoboru selenu

Niedobór selenu może prowadzić do różnych problemów zdrowotnych, w tym zmęczenia, bólu mięśni, wypadania włosów oraz osłabienia odporności. Niedobór tego minerału jest szczególnie powszechny w regionach o ubogich w selen glebach.

W skrajnych przypadkach może przyczynić się do rozwoju chorób serca, takich jak choroba Keshana.

Toksyczność selenu

Zbyt duża ilość selenu, zwłaszcza w postaci suplementów, może prowadzić do toksyczności, znanej jako selenoza. Objawy toksyczności obejmują problemy żołądkowo-jelitowe, wypadanie włosów, zmęczenie, drażliwość oraz charakterystyczny zapach czosnku z ust.

Zwykle jednak przedawkowanie selenu w żywności jest rzadkie, choć warto zachować ostrożność przy suplementacji.

Najlepsze źródła selenu w diecie

Selen znajduje się w dużych ilościach w orzechach brazylijskich, które są jednym z najlepszych źródeł tego minerału, dostarczającym kilka razy więcej niż dzienne zapotrzebowanie w jednej sztuce. Inne dobre źródła to owoce morza (np. tuńczyk, krewetki), drób, jaja, nasiona słonecznika oraz pełnoziarniste produkty.

Dobrze zbilansowana dieta dostarcza wystarczającą ilość selenu, bez ryzyka nadmiaru.

Selen a choroby tarczycy

Selen ma kluczowe znaczenie dla zdrowia osób z chorobami tarczycy, ponieważ bierze udział w metabolizmie hormonów tarczycy, wspomagając konwersję T4 (tyroksyny) do aktywnej formy T3 (trijodotyroniny). W szczególności osoby z chorobą Hashimoto, najczęstszą chorobą autoimmunologiczną tarczycy, mogą mieć zwiększone zapotrzebowanie na selen. Niedobór tego minerału może nasilać stan zapalny i zaburzać funkcjonowanie tarczycy.

Suplementacja selenem może pomóc w zmniejszeniu poziomu przeciwciał przeciwko tarczycy, ale jej stosowanie powinno być monitorowane przez lekarza, ponieważ nadmiar może prowadzić do negatywnych skutków zdrowotnych.

Selen u dzieci

Selen jest również ważny dla zdrowia dzieci, wspomagając ich układ odpornościowy i rozwój. Niedobór selenu u dzieci może prowadzić do osłabienia odporności, zmęczenia oraz problemów ze wzrostem. Zalecane dzienne dawki selenu dla dzieci różnią się w zależności od wieku:

• Dzieci 1-3 lata: 20 μg • Dzieci 4-8 lat: 30 μg • Dzieci 9-13 lat: 40 μg • Młodzież 14-18 lat: 55 μg . W przypadku dzieci suplementacja selenu powinna odbywać się pod kontrolą lekarza, aby uniknąć ryzyka toksyczności. Zwykle jednak dzieci otrzymują odpowiednią ilość selenu z diety, zawierającej takie źródła jak orzechy brazylijskie, jaja, ryby i pełnoziarniste produkty.

. Podsumowując, selen odgrywa kluczową rolę w zdrowiu dorosłych i dzieci, wspomagając odporność, funkcje tarczycy i chroniąc przed uszkodzeniami DNA. Ważne jest, aby jego suplementacja była dostosowana do indywidualnych potrzeb organizmu, szczególnie w przypadku chorób tarczycy oraz u dzieci, w celu uniknięcia niedoboru lub toksyczności.

Na koniec dwa przepisy kulinarne, które zawierają dobrą dawkę selenu, korzystając z produktów bogatych w ten minerał:

Sałatka z tuńczykiem i orzechami brazylijskimi

Tuńczyk i orzechy brazylijskie to doskonałe źródła selenu. Połączenie tych składników z warzywami tworzy smaczną i pożywną sałatkę.

Składniki:

• 1 puszka tuńczyka w sosie własnym (około 150 g)

• 1 garść orzechów brazylijskich (około 4-5 sztuk)

• 1/2 czerwonej cebuli, pokrojonej w cienkie plasterki

• 1 pomidor, pokrojony w kostkę

• 1/2 ogórka, pokrojonego w plasterki

• 2 łyżki oliwy z oliwek

• Sól i pieprz do smaku

• Sok z 1/2 cytryny

Przygotowanie:

1. Orzechy brazylijskie pokrój na mniejsze kawałki.

2. W misce wymieszaj tuńczyka, cebulę, pomidor i ogórek.

3. Dodaj orzechy brazylijskie.

4. Skrop całość oliwą, sokiem z cytryny, dopraw solą i pieprzem.

5. Wymieszaj dokładnie i podawaj od razu.

Korzyści zdrowotne:

Ta sałatka jest bogata w selen z tuńczyka i orzechów brazylijskich, które dostarczają solidną dawkę tego minerału, wspierając zdrowie serca i układu odpornościowego.

Zupa krem z dyni i pestkami słonecznika

Dynia i pestki słonecznika to kolejne źródła selenu. Zupa jest nie tylko pyszna, ale także pełna składników odżywczych.

Składniki:

• 1 kg dyni (obranej i pokrojonej w kostkę)

• 1 średnia cebula, pokrojona w kostkę

• 2 ząbki czosnku, posiekane

• 500 ml bulionu warzywnego

• 2 łyżki oliwy z oliwek

• 1/4 szklanki pestek słonecznika

• Sól, pieprz, gałka muszkatołowa do smaku

Przygotowanie:

1. W garnku rozgrzej oliwę i podsmaż cebulę oraz czosnek przez kilka minut.

2. Dodaj pokrojoną dynię, smaż przez kilka minut.

3. Zalej warzywa bulionem i gotuj przez około 20 minut, aż dynia będzie miękka.

4. Zblenduj zupę na gładki krem.

5. Dopraw solą, pieprzem i gałką muszkatołową.

6. Podawaj z posypką z pestek słonecznika.

Korzyści zdrowotne:

Zupa zawiera selen z pestek słonecznika, który wspomaga funkcje odpornościowe i działa jako silny przeciwutleniacz.

Te przepisy dostarczają nie tylko selenu, ale także innych cennych składników odżywczych, wspierających ogólne zdrowie i dobre samopoczucie.